नेवाः समाजय् मन्त्रया विशिष्ट थाय् दु । द्यः साधना याय्त मन्त्रयात छ्यली । गुलिखे अवस्थाय् भौतिक रुपं द्यःया मूर्ति ब्वय्मफूगु अवस्थाय् मन्दः थें जाःगु यन्त्र च्वयाः साधन याइसा उज्वःगु मन्दलय् सांकेतिक रुपं सम्वन्धि द्यःया वीजाक्षर च्वयेगु याइ । मेखे गुलिखे अवस्थाय् तान्त्रिकमतं पूजा याय्मालीगु जूगुलिं वीजाक्षरयात थाय् बीगु याः । तन्त्र दिक्षा मदुम्हेसित पूजाया मूलम्ह द्यः क्यनेमज्यूगु अवस्थाय् वीजाक्षरं ज्या काय्गु याइ । थथे वीजाक्षर च्वयेगु ज्या रञ्जना लिपिं हे यानाः वयाच्वंगु दु ।
महायानी बौद्ध परम्पराय् रञ्जना लिपियात विशिष्ट थाय् बीगु झ्वलय् उगु मतकथंया विशेष मण्डलाकथं कयातःगु कालचक्र मण्डलाय् रञ्जना लिपियात थाय् बियातःगु दु । न्हय्गः आखःया ह य र व ल म क्ष यात रञ्जनालिपिं हे कुटाक्षर दय्काः थाय् बीगु परम्परां उगु आखःया यन्त्र थें दय्केगु परम्पराया नं विकास जूगु दु । गुकिया थःगु हे कथंया दर्शन नं दु ।
ह – वँचूगु रंगं च्वयेगु याइ । महायानी बुद्ध धर्मय् वँचुगु रंगयात निराकारया प्रतीक कथं काइ । गुकिया अर्थ खः – चेतना ।
क्ष – वाउँगु रंगय् च्वयातइ । थ्व सूक्ष्मताया प्रतिक खः ।
म – आखः थी थी रंग छाय्पियातःगु थ्व वर्णयात इच्छाया प्रतिक कथं कयातःगु दु ।
ल – म्हासुगु रंग ।पृथ्वीमण्डलया प्रतिककथं थ्व वर्णयात कयातःगु दु । थ्व फय्या मन्थनं पिदंगु ।
व – तुयूगु रंग । लःया प्रतिककथं कयातःगु थ्व आखः मिया मण्डलं उत्पन्न जूगु क्वाजः (तांन्वः) पाखें विकास जूगु सुपाँचं वा वय्की धइगु दु ।
र – ह्याउँगु रंग । अग्नितत्वया प्रतिनिधित्व याइ । ह्याउँगु वर्णया थ्व आखः थी थी दिशां वःगु फय् ल्वानाः वःगु क्वाजः धइगु मान्यता दु ।
य – वाउँगु रंग छ्यलातइ । वाउँगु रंग महायानी बुद्ध धर्मय् वायु तत्वया प्रतिक खः । गुकिं शुन्यताया प्रतिनिधित्व यानाच्वंगु दु ।
थुगु मन्त्रय् विसर्ग तुयुगु रंगया जुइ । थुकियात तिमिलाया प्रतिककथं काय्गु यानाच्वंगु दुसाबिन्दू ह्याउँगु वर्णया जुइ । थ्व सूद्र्यया प्रतिक काइ
नाद वँचुगु जुइ । गुगु राहु ग्रहया प्रतिककथं काइ ।
कालचक्रय् छ्यलीगु हक्षमलवरयया लिसेंरञ्जना लिपिं ॐ, आह हुँ हो नं छ्यली गुकियात ॐ म्ह, आह वाणी, हुँ मन व हो ज्ञानया प्रतिककथं काइ । थ्व प्यंगु वज्र अर्थात गुब्सं खण्डित मजुइगु कथं काइ । नेपाली भूमी सृजित जूगु रञ्जना लिपियात माध्यम दय्काः थुगु मन्त्रय् हं आखः अबु खःसा क्षयात मां कथं कायेगु याइ । अथेहे म आखः कालचक्रया आधारकथं । महायानी परम्पराय् हुँ फट आशिका बीगु पहः खःसा थ्व मन्त्र न्यने मात्रं हे मनूया इच्छा पूवनीगु व लाभ दइगु धइगु दु ।
महायानी परम्पराय् पौभाः च्वइबलय् पूजाया नितिं छ्यलेत जूसा छ्यनय् ॐ, म्हुतुइ आह व नुगलय् हुँ आखः रञ्जना लिपिं च्वय्गु याइ । अथे हे वज्रयानी परम्पराकथं नं रञ्जना लिपिं च्वइगु वीजाक्षरयात विशेष थाय् बियातःगु दु । पूजाया झ्वलय् च्वइगु विज्यासः द्यःया मन्दःया दथ्वी वम् च्वइ । अथे हे प्रतिसराया जूसा पं च्वइ । गुरुमन्दः पूजाया इलय् नं मन्दःया दथ्वी वज्रसत्व वा वीजाक्षर च्वय्गु याइ । वज्रयानी परम्पराकथं गुरुमन्दः पूजा मजुइक मेगु छुं नं पूजा जुइमखु । नापं चक्रपूजाया इलय् नं रञ्जना लिपिं हे वीजाक्षर च्वय्गु याइ ।अथे हे, कुण्डिलिनी जागरणय् नं मनू –वास्तुपुरुष थें जाःगु पौभाः) या छ्यनय्, म्हुतुइ, कण्ठ, नुगः, त्यपचाय् रञ्जना लिपिं वीजाक्षर च्वय्गु याइ ।
महायानी परम्पराय् षडक्षरी लोकेश्वरया ॐमणिपद्मेहुँ मन्त्र नं तसकं अर्थपूर्ण खनेदु । गुगु थुकथं दु –
ॐ – देवलोक याइम्ह वीणा ज्वनातःम्ह तुयूम्ह करुणामय
म – दैत्य लोकया उद्धार याइम्ह खड्ग व ढाल ज्वनातःम्ह वाउँम्ह करुणामय
णि – मनुष्यलोकया उद्धार याइम्ह शीलाय्कु व अंकुश ज्वनातःम्ह पिण्डपात्र ज्वनाच्वंम्ह म्हासुम्ह करुणामय
पद्– तिर्यग् योनिया उद्धार याइम्ह प्रज्ञासफू व पिण्डपात्र ज्वनातःम्ह वँचूम्ह करुणामय
मे – प्रेतगतिया उद्धार याइम्ह चिन्तामणिरत्न व पिण्डपात्र ज्वनातःम्ह ह्याउँम्ह करुणामय
हुँ– नरकगतिया उद्धार याइम्ह कलश व मि ज्वनातःम्ह धुम्र(कुँ) वर्णया करुणामय ( वज्राचार्य, २००२ः ९५)
थ्व बाहेक महायानी बौद्ध मन्त्र मुनिमुनिमहामुनि शाक्य मुनि स्वाहा, ये धर्मा हेतुप्रभवा हेतुं तेषा तथागतो ह्यवदत् ।तेषा च यो निरोध एवं वादी महाश्रमणः आदि नं रञ्जना लिपिं च्वय्गु याइ । विशेषत थ्व महायानी गुम्बाय् लुँ आखलं च्वइ ।
नेपाःगाःया नेवाःतय्सं नं मन्त्रयात सांकेतिक रुपं च्वय्गु परम्परा दु । विशेष यानाः दिक्षा परम्परायापिं नेवाःतय्सं न्हिकं याइबलय् छ्यलीगु सिजःया सलि(चाकलाःगु पुजाभः थें च्वंगु)चाय् रक्तचन्दन वा चन्दनं गुम्ह द्यःया आराधना याय्गु खः उम्ह हे द्यःलिसे स्वापू दुगु वीजमन्त्र च्वइ । थ्व बाहेक नं तान्त्रिक दिक्षा कयातःपिं खुगू आम्नाययापिन्सं थः थःपिनि द्यःया आराधना याय्माःसां वीजाक्षर छ्यली ।क्ष, अ इ ओ ऊ, ट, क्र, व, ब्रा, ¥हा हुँ फट थें जाःगु वीजाक्षर छ्यःसां प्रत्येक आम्नाय दथ्वी सुनां गुगु वीजाक्षर छ्यल धइगु सीके बीमखु । उकीसनं दिक्षा काइपिन्सं थुकियात तसकं गोप्य यानाः तइ ।
दिक्षा काय् धुंकाः आगमय् च्वनाः हाथ्वं हाय्काः आनन्द भैरव व आनन्दभैरवी साधना याइगु इलय् महायानी बौद्ध परम्पराय् थें हे हसक्षमलवरयुं कुटाक्षर च्वयातःगु मन्त्र नापं क्वय् बियाकथंया मन्त्र ब्वनेगु याइ ।
हसक्षमलवरयुं आनन्दभैरवीं तर्पयामि स्वाहा इति शुद्धयुक्तासवेन ब्रह्मरन्ध्रे त्रिस्तर्पयेत् । एवं गुरुं परमगुरुं परापरगुरुं हसक्षमलवरयुं आनन्दभैरवं स्वाहा इति त्रिः । ततो हृदये तद्रूपेण मूलमुच्चाय्र्य भीमामेकजटां परमपददात्रीं तारादेवीं तर्पयामि स्वाहा । एवं सवत्र्र देवीविषय् । तथा च तारानिगमे
हसक्षमलवरयुं आनन्दभैरवी तर्पयामि स्वाहा
(अर्थात, शुद्धासव –अय्लाखं? स्वकःतक ब्रह्मरन्ध्रय् तर्पण या । थ्व हे कथं गुरु, परमगुरु परापरगुरु व परमेष्ठिगुरु (गुरुया नं गुरु)यात नं हसक्षमलवरयुं आनन्दभैरवीं तर्पयामि स्वाहा धयाः स्वकःतकः तर्पण या । उलि याय् धुंकाः त्रिपुरासुन्दरीया मूलमन्त्र ब्वनाः नुगलय् थिया भीमामेकजटां परमपददात्रीं तारादेवीं तर्पयामि स्वाहा धकाः तर्पण याय्माः(शास्त्री, १९७०ः ९४–९५)।
थुलि मन्त्र ब्वने सिधय् धुंकाः उम्ह द्यःया साधना याय्त द्यःया न्ह्यःने स्वकुं लाःगु मन्दः दय्काः उकी ला तइ । मन्त्र ब्वनेगु झ्वलय् फय् व मिया नं मन्त्र ब्वनेगु याइ । शाक्त मतय् वरुण वीजया रुपय् वं व क्षयात मेरुकथं कयातःगु दु । थ्व बाहेक दीक्षित कौलीक नेवाःतय्सं साधनाया इलय् अय्ला त्वनीगु इलय् नं ब्रम्ह श्राप, शुक्र श्राप मोचनया नितिं वीजाक्षरयुक्त मन्त्र ब्वनेगु याइ । गुगु सहक्षमलवरयुं खः । (शास्त्री, १९७०ः ३१) थुगु इलय् थी थी मुद्रा नं ज्याइ ।
कौलिक मतकथं हसक्षमलवरयुं या व्याख्या थःगु हे कथंया दु ।
ह शिव, स शक्ति, क्ष मेरु –क व ष पाखें सृजित क्ष । मेरु धइगु विशालताया प्रतिक कयातःगु दु । अथे हे म यात जीव । ल यात पृथ्वी, व या लः, र यात अग्नि व य यात वायुया प्रतीककथं कयातःगु दु । थुकथं थी थी प्रतीककथं कयातःगु थुगु मन्त्र दुने नं लवरययात ब्यागलं तय्मज्यूगु तत्व अर्थात अर्थात शिव शक्तिया एकिकृत रुपकथं कयातःगु दुसा थुके आनन्दभैरवी युक्त जुल धाःसा पंचतत्व जुइ धकाः उकथं व्याख्या यानातःगु दु ।
प्रत्येक आखःग्वःयात कयाः नं मन्त्र विकास यानातःगु दु । थुकथं विकास यानातःगु मन्त्र हे आज्ञा चक्रं ब्रह्मरन्ध्रं थी थी सः वइ धइगु दु
रञ्जनालिपियात माध्यम दय्काः वीजाक्षर च्वयातःगु मन्त्रयात थुकथं नं काय्गु याइ
शिवो हकारः, सोम स्चन्द्रवीजं सकारः,
मातृकान्तं क्षकारः, कालो मकारः, भूः पृथ्वीवीजं लकारः, वरुणवीजं वकारः,
अनलं वह्निवीजं रकारः, वायुवीजं यकारः, तच्चा वायुवीजं वामकर्णेन शष्ठस्वरेण
समायुक्तं तथा अर्धेदुना अनुस्वारेण मण्डितं । एवँच ह स क्ष म ल व र युं इति
watch video: